ریزش مو چیست؟ چطور میتوان آن را درمان کرد؟
ریزش مو به معنی کم شدن و ازبینرفتن موی بدن است و علاوه بر سر در هر قسمتی از بدن نیز ممکن است دیدهشود. این عارضه میتواند در نتیجه وراثت، برخی بیماریها، مصرف داروها و تغییرات هورمونی رخ دهد. به صورت کلی ریزش مو در مردان شایع تر است. طاسی به دنبال ریزش شدید موی سر ایجاد میشود. ریزش ارثی که غالبا با افزایش سن ایجاد میشود، شایعترین علت طاسی است. طاسی معمولا به تدریج ایجاد میشود. ممکن است ریزش مو شدید باشد و تمام سر را درگیر کند یا تکهای بوده و تنها در قسمتی از سر دیدهشود. کاهش رشد مو میتواند موقتی یا به صورت دائم باشد.
برخی از افراد ترجیح میدهند کممویی خود را پنهان نکنند و درمانی نیز انجام ندهند. اما برخی ممکن است کممویی خود را با آرایش، موی مصنوعی یا کلاه بپوشانند. گروهی از افراد هم ممکن است از داروها و عملهای جراحی برای درمان ریزش استفاده کنند.با این وجود قبل از هر گونه اقدامی برای درمان، با داکتر خود در مورد علت ریزش و بهترین روش درمان صحبت کنید.
ریزش مو با انتهای سفید
گاهی اوقات ریزش مو همراه با انتهای سفید پیاز مو است. برخی افراد تصور میکنند، این بخش ریشه مو بوده و با حذف آن هیچ مویی جایگزین نمیشود. این نوع ریزش در برخی مواقع هشداردهنده است. اگر ریزش مو شدید باشد، به جای آن موی سفید رشد کند و همراه با خارش و پوسته پوسته شدن سر رخ دهد، مسئله جدی است.
گاهی علت این مشکل ژنتیکی است. گاهی نیز نشان دهنده تلوژن افلوویم است. این نوع بیماری باعث ریزش مو با انتهای سفید میشود. علت آن تغییرات هورمونی، شوک یا استرس است.
علائم ریزش مو
ریزش مو بسته به علت آن به شکلهای مختلفی ظاهر میشود. ریزش میتواند به صورت ناگهانی و یا به تدریج بر روی سر و یا کل بدن رخ دهد. برخی از انواع ریزش مو موقتی و برخی دیگر دائمی هستند.
ریزش میتواند به هر یک از شکلهای زیر ظاهر شود:
- کاهش تدریجی موی جلو سر: کاهش تدریجی موی جلوی سر شایعترین نوع ریزش است که در مردان و زنان با افزایش سن دیدهمیشود. در مردان ریختن مو از ناحیه جلوی سر شروع شده و خطوطی شبیه حرف M در جلوی سر ایجاد میشود و به مرور ریزش مو شدید رخ میدهد. در حالی که در زنان خطوط مو در ناحیه جلوی سر حفظ شده اما حجم کل مو کم میشود.
- ریزش موی منطقه ای: این نوع ریختن مو معمولا به صورت تکهتکه بوده و منطقه کوچکی از سر را دربرمیگیرد. این الگوی ریزش غالبا در سر دیدهمیشود. اما میتواند ریش و ابروها را نیز درگیر کند. در برخی افراد قبل از ریزش ممکن است درد و خارش در پوست ایجاد شود.
- ریزش موی ناگهانی: برخی بیماریها و استرسهای شدید میتواند موجب ریختن ناگهانی مو شود. در این حالت به دنبال شانهکردن، شستن مو یا کشیدن ملایم مو مقدار زیادی مو ریختهمیشود. این نوع ریزش در تمام سر و نه در یک قسمت خاص قابل مشاهده است.
- ریزش مو شدید در کل بدن: در اثر برخی بیماریها و اقداماتی مانند شیمیدرمانی برای سرطان ممکن است موی تمام قسمتهای بدن بریزد. کاهش حجم موها در این موارد موقتی و برگشتپذیر است.
- ریزش موی تکهای که در کل سر پخش می شود: این الگوی ریزش علامتی از عفونت قارچی است و ممکن است همراه با شکنندگی موها، قرمزی، تورم و حتی ترشح همراه باشد.
علت ریزش مو
به طور طبیعی هر فرد در حدود ۱۰۰ تار مو در روز از دست میدهد. با این وجود این میزان موجب کاهش قابلتوجه موی سر نشده، زیرا با رشد موهای جدید جایگزین میشود. کچلی زمانی اتفاق میافتد که سرعت ریختن مو بیشتر از سرعت رویش مجدد مو باشد و یا فولیکولهای مو ازبینرفته و بافت اسکار جایگزین آن شود.
ریزش مو میتواند به سبب هر کدام از دلایل زیر ایجاد شود:
سابقه خانوادگی: شایع ترین علت ریختن موی سر در آقایان و خانمها است که با افزایش سن دیدهمیشود.
تغییرات هورمونی و بیماریها: تغییرات هورمونهای بدن در بارداری، زایمان و یائسگی میتواند از علل ریزش مو باشد. همچنین برخی بیماریها مانند مشکلات تیروئیدی، کم خونی، لوپوس، عفونتهای قارچی و … نیز میتواند موجب ریزش مو شود.
تریکوتیلومانیا: یک بیماری روانی است که فرد مدام موهای خود را میکند و موجب ریزش موهایش می شود.
مصرف داروها و مکملها: داروهایی که برای درمان سرطان، بیماریهای قلبی، روماتیسم مفصلی و فشار خون بالا مورداستفاده قرار میگیرند، ممکن است موجب ریزش شوند.
آسیب مستقیم به موها: مدلدادن و فرمدادن به مو در مدتهای طولانی میتواند موجب کاهش رشد مو شود. برای مثال کشش زیاد مو، بافتهای محکم مو، استفاده از فرکنندهها، لختکردن مو، مواد شیمیایی و قرار دادن ژل حالت دهنده مو روی سر به مدت طولانی، گرمای زیاد و … همگی موجب ریزش میشوند. درمان مو با روغنهای گرم به صورت دائم نیز میتواند موجب التهاب فولیکولهای مو شود.:
محصولات بهداشتی نامناسب: استفاده از محصولات بهداشتی بدن به خصوص محصولات مراقبت از موی مناسب و بی کیفیت هم یکی از علل ریزش مو هستند.
اشعهدرمانی در سر
شیمیدرمانی
موقعیتهای پراسترس: معمولا ریزش ناگهانی در موقعیتهای پر استرس موقتی است.
افزایش سن
کاهش وزن شدید
بیماریهای خاص مثل دیابت، اختلالات تیروئید و لوپوس
آلوپسی آندروژنیک
یکی از علل اصلی ریزش مو در مردان و زنان آلوپسی آندروژنیک است. در این عارضه موها با یک الگوی مشخص میریزند. الگوی ریزش در مردان با زنان متفاوت است. در زنان مو به مرور نازک شده و خط مو عقب نمیرود. اما در مردان ریزش مو از بالای شقیقهها شروع شده و به سمت خطر رویش مو میرود. آلوپسی آندوژنیک با بیماریهایی مانند عروق کرونر قلب، بزرگشدن پروستات، چاقی، دیابت و فشارخون بالا ارتباط دارد.
علل ریزش مو در مردان
در بیشتر مردان ریزش به صورت طاسی با الگوی مردانه دیدهمیشود. به این حالت آلوپسی آندروژنیک گفتهمیشود. ژنهای دریافتشده از والدین باعث ایجاد این نوع ریزش است. اگر در اقوام نزدیک خود شخصی دچار طاسی با الگوی مردانه است، احتمال دارد، این ژن در شما نیز وجود داشته باشد.
اما گاهی علل ریزش مو در مردان میتواند مشکلات پزشکی مثل کمخونی، اختلالات تیروئید و رژیم غذایی نامناسب باشد. حتی برخی داروهای مربوط به سرطان، آرتروز، افسردگی و مشکلات قلبی باعث ایجاد این مشکل میشوند.
علل ریزش مو در زنان
شاید برخی افراد تصور کنند، که مشکل ریزش در زنان به اندازه مردان جدی نیست. اما باید گفت حدود ۵۰% از زنان ریزش مو را تجربه میکنند. در زنان علاوه بر مسائل ارثی، گاهی رژیمهای غذایی سخت و کمبود ویتامین باعث ایجاد این مشکل میشود.
از علل ریزش مو در زنان علاوه بر موارد ذکرشده میتوان به بارداری، اختلالات تیروئید، کمخونی و حتی یائسگی اشاره کرد.
علت ریزش ریش
در ببشتر مواقع ریزش ریش به علت ایجاد یک بیماری خودایمنی به نام آلوپسی باربا ایجاد میشود. در این بیماری فولیکولها مورد حمله سیستم ایمنی قرارگرفته و ریش به صورت تکهای دچار ریزش میشود. معمولا ریزش به صورت تکههای دایرهای کوچک است که در امتداد خط فک اتفاق میافتد.
علت ریزش ابرو
ابروها مانند موی سر میتوانند به دلایل مختلفی ریزش دشته باشند. آلوپسی آرهآتا (بیماری خودایمنی) یکی از دلایل ریزش ابرو است. این اختلال میتواند باعث ریزش کل موها شود یا بهصورت سکهای رخ دهد. کمبود مواد مغذی در رژیم غذایی نیز باعث آسیب به ابروها میشود.
اگزما باعث خارش، قرمزی و تحریک پوست میشود. این عارضه میتواند به فولیکولهای مو در ابرو آسیب وارد کند. بیماریهای دیگری مانند پسوریازیس، درماتیت تماسی و بیماریهای تیروئید از علل دیگر ریزش ابرو هستند. برای درمان ریزش ابرو باید ابتدا بیماری تشخیص داده شده و سپس علت ریزش درمان شود.
درمان ریزش مو
برخی از انواع ریزش مو قابلدرمان است. همچنین میتوان سرعت ریزش را کم کرد. در برخی از انواع ریزش مانند ریزش موی سکهای رویش مجدد مو بدون درمان امکانپذیر بوده و در طی یک سال بازمیگردد. برای درمان این مشکل و جلوگیری از ریزش مو از روشهایی مانند مصرف دارو و جراحی استفاده میشود.
داروهای ضد ریزش
توجه: تشخیص و درمان تنها از عهده پزشک برمیآید و مطالب ذکرشده در اینجا صرفا جهت افزایش آگاهی شما است.
اگر علت کاهش رشد موهای شما بیماریهای زمینهای است، باید آن را درمان کنید. به عنوان مثال برای ازبینبردن التهاب یا سرکوب سیستم ایمنی پزشکان پردنیزون تجویز میکنند. همچنین اگر مصرف برخی داروها موجب ریزش شده باشد، قطع مصرف دارو تا حدود سه ماه میتواند منجر به درمان این مشکل کمک کند.
داروهای ضد ریزش مو شامل موارد زیر است:
مینوکسیدیل(Rogaine): داروی تایید شدهای که بدون نسخه نیز در دسترس است. برای درمان ریزش مو در مردان و زنان استفاده میشود. این دارو به صورت مایع یا کفمانند میباشد که باید هر روز به کف سر مالیده شود. مصرف مینوکسیدیل در ابتدا ممکن است موجب ریزش موی سر شود. حداقل ۶ ماه مصرف مینوکسیدیل نیاز است تا جلوی ریزش را بگیرد و موجب رشد موهای جدید شود. عوارضی که به دنبال مصرف مینوکسیدیل دیده شده است شامل التهاب پوست سر، رشد موهای زائد در صورت و بدن و افزایش ضربان قلب است.
فیناستراید(Propecia): این دارو را تنها با نسخه پزشک میتوان تهیه کرد. فیناستراید برای ریزش مو در مردان استفاده میشود که باید آن را روزانه و به صورت قرص مصرف کنید. مصرف فیناستراید در برخی مردان موجب کاهش کچلی و در برخی باعث رویش مجدد مو میشود. عوارض جانبی مصرف فیناستراید شامل کاهش میلجنسی، اختلال در عملکرد جنسی و افزایش خطر سرطان پروستات است. همچنین مصرف این دارو خطر قابل توجهای برای زنان در سنین باروری دارد. چنانچه باردار هستید، حتی از لمس آن با دست نیز خودداری کنید. چون این دارو جذب شده و مشکلات جدی را برای جنین به همراه دارد.
سایر داروها: برای درمان ریزش در مردان مصرف داروی خوراکی دوتاستراید(Avodart) نیز میتواند موثر باشد. داروهای ضدبارداری خوراکی و اسپرینولاکتون هم برای درمان ریزش در زنان موثر است.
بهترین قرص ویتامین برای ریزش مو:
برای تغذیه فولیکولهای مو پروتئین، آهن، روی و ویتامین مورد نیاز است. اگر این مواد مغذی را نمیتوانید به اندازه کافی از غذا دریافت کنید، باید از مکملها استفاده کنید. مکملهای زیر میتوانند برای درمان ریزش موثر باشند. قبل از استفاده از آنها حتما با متخصص پوست، مو و زیبایی مشاوره داشته باشید. برای مشاوره آنلاین میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.
بیوتین: یک ویتامین محلول در آب که به تقویت مو، پوست و ناخنها کمک میکند.
نوترافول: به ضخیمشدن موهای نازک کمک میکند.
مکمل غذایی Viviscal: حاوی بیوتین، روی، آهن و ویتامین C است.
ویتامین D۳: برای تولید فولیکولهای مو جدید، ویتامین D۳ موردنیاز است.
قرص نوروبیون: حاوی ویتامینهای ب است.